logo_geo
1 მარტიდან საქართველოში მომხმარებლისთვის სურსათის შესახებ ინფორმაციის მიწოდების ახალი რეგლამენტი ამოქმედდება
- +

27 თებერვალი. 2019. 02:43

 

1 მარტიდან საქართველოში მომხმარებლისთვის სურსათის შესახებ ინფორმაციის მიწოდების ახალი რეგლამენტი ამოქმედდება. რას ითვალისწინებს ეს რეგლამენტი, რატომ არის ის მნიშვნელოვანი მომხმარებლისთვის და რა რეგულაციებს უწესებს ბიზნეს ოპერატორებს?

რას ნიშნავს „სურსათის შესახებ ინფორმაციის მიწოდების ახალი რეგლამენტი“?

 

რა დასახელების არის ესა თუ ის პროდუქტი, როგორია მისი შემადგენლობა და თვისებები, როდემდე გრძელდება მისი ვარგისიანობის ვადა, წარმოების ან დამზადების რა მეთოდით არის ის მიღებული, რომელია მისი წარმოების ქვეყანა ან ადგილი? - ახალი ტექნიკური რეგლამენტი ამ კრიტერიუმებს პირველი მარტიდან დაარეგულირებს.

ცვლილება ეხება როგორც ეტიკეტზე განსათავსებელ აუცილებელ დეტალურ ინფორმაციას, ასევე შეფუთვის ფორმასა თუ შესაფუთ მასალას. საქართველოს მთავრობის 2016 წლის 1 ივლისის დადგენილებით, მომხმარებლისათვის სურსათის შესახებ ინფორმაციის მიწოდების ტექნიკური რეგლამენტი 2018 წლის 1 სექტემბრიდან უნდა ამოქმედებულიყო. თუმცა ბიზნესსექტორის მოთხოვნითა და ბიზნეს ომბუდსმენის რეკომენდაციით, ახალი რეგულაციის ამოქმედების ვადამ 6 თვით გადაიწია. ამასობაში საქართველოს მთავრობის 2018 წლის 31 ოქტომბრის დადგენილებით ტექნიკური რეგლამენტის პირვანდელ ვერსიაში გარკვეული ცვლილებებიც შეიტანეს. 

 

რას ითვალისწინებს ახალი ტექნიკური რეგლამენტი?

 

მომხმარებლისათვის სურსათის შესახებ ინფორმაციის მიწოდების ტექნიკურ რეგლამენტს ევროკავშირთან სავაჭრო სივრცის შესახებ შეთანხმება გვავალდებულებს. ახალი რეგულაციის მიხედვით, ამა თუ იმ პროდუქტის ეტიკეტზე დასატანი სავალდებულო ინფორმაციის ჩამონათვალი იზრდება. ეს მონაცემები უნდა იყოს ზუსტი, მკაფიო და მომხმარებლისათვის ადვილად გასაგები.

 

სურსათის ეტიკეტზე წარმოდგენილი ინფორმაცია სავალდებულოა ქართულენოვანი იყოს, თუმცა დამატებით შესაძლებელია ევროკავშირის ერთ ან რამდენიმე ენაზე მონაცემების განთავსებაც.

 

სურსათში გამოყენებული ინგრედიენტების ჩამონათვალს უნდა ჰქონდეს შესაბამისი სათაური, „შემადგენლობა“, იმ გამონაკლისის გარდა, როდესაც პროდუქტი  მხოლოდ ერთ ინგრედიენტს შეიცავს.

 

ამა თუ იმ პროდუქტის ეტიკეტზე განთავსებული ინფორმაცია უნდა მოიცავდეს შემდეგ აუცილებელ ელემენტებს: სურსათის დასახელებას, რომელიც უნდა იყოს კონკრეტული და პროდუქტის ნამდვილ ბუნებაზე მიუთითებდეს; ჩამონათვალი უნდა იწყებოდეს იმ ინგრედიენტით, რომელსაც ყველაზე დიდი მასა აქვს მოცემულ პროდუქტში, დანარჩენი ინგრედიენტები კი მასის კლების მიხედვით უნდა მიეთითოს.

 

 ახალი რეგულაციის მიხედვით, ინგრედიენტების ჩამონათვალის მითითება არ არის სავალდებულო ახალი ხილისა და ბოსტნეულისთვის, რომელიც არ არის გათლილი, დაჭრილი ან მსგავსად დამუშავებული. ეს წესი არ ეხება გაზირებულ სასმელსაც, თუ მის სათაურში მითითებულია, რომ ის ნახშირორჟანგით არის გაჯერებული.

 

ეტიკეტზე სურსათის კვებითი ღირებულების შესახებ ცნობა მომხმარებელს აწვდის ინფორმაციას პროდუქტში ცილების, ცხიმების, ნახშირწყლების, ვიტამინებსა თუ მინერალური ნივთიერებების რაოდენობის შესახებ.

 

ახალი რეგულაციის მიხედვით, დასაშვებია კვებითი ღირებულება არ მიეთითოს ბალახოვანი მცენარეების, სუნელებისა და სანელებლების, ყავის, ჩაისა და ხილის ნაყენის, ძმრის, სუფრის მარილისა და საღეჭი რეზინის, საკვები ფერმენტების, საკვებ-დანამატებისა და არომატიზატორების შემთხვევაში.

 

ამავე რეგულაციის მიხედვით, დაუშვებელია სურსათს ისეთი თვისებები მიეკუთვნოს, ან რაიმე სახით მიენიშნოს მისი მოხმარებისას ისეთი ზეგავლენის შესახებ, რომელიც სინამდვილეში მას არ ახასიათებს.

ახალი ტექნიკური რეგლამენტი ეტიკეტზე შრიფტის ზომასთან დაკავშირებულ მოთხოვნებსაც ითვალისწინებს. მაგალითად, ალერგიის ან მომეტებული მგრძნობელობის გამომწვევი ზოგიერთი ნივთიერების ან პროდუქტის გამოყენების შემთხვევაში, ეს ინგრედიენტი ჩამონათვალში შრიფტით, ფონით, სტილით ან ფერით უნდა გამოირჩეოდეს.

 

სურსათის შენახვის ვადის ნაცვლად, მკვიდრდება ახალი ტერმინები: „ვარგისიანობის მინიმალური ვადა”, „გამოიყენებამდე ვადა“ და სურსათის „გაყინვის თარიღი“;

 

განისაზღვრება სურსათის ნეტოს (სურსათის წონა შეფუთვის გარეშე) ეტიკეტზე მითითების ვალდებულება. მნიშვნელოვანი კომპონენტია სურსათის გარე შეფუთვაც. ამ შემთხვევაში პროდუქტის შესახებ სავალდებულო ინფორმაცია უნდა განთავსდეს გამოსაჩენ ადგილზე გარკვევით შესრულებული და შეუძლებელი უნდა იყოს მისი წაშლა.

 

ეს მონაცემები სრულად ან ნაწილობრივ არ უნდა იყოს გადაფარული სხვა წარწერით, გრაფიკული გამოსახულებით ან მასალით, რომელიც შეუძლებელს გახდის ინფორმაციის აღქმას. ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს, რომ ამა თუ იმ პროდუქტზე წარმოდგენილი ინფორმაციის განთავსებასა და მის სიზუსტეზე პასუხისმგებელია ბიზნეს-ოპერატორი, მათ შორის იმპორტიორი.

 

სურსათის ეროვნული სააგენტოს განმარტებით, ახალი ტექნიკური რეგლამენტით, სურსათის შესახებ ინფორმაციის მიწოდებისას მომხმარებელთა ჯანმრთელობისა და ინტერესების სრული დაცვაა აუცილებელი. ეს, თავის მხრივ, მომხმარებლისთვის ინფორმირებული არჩევანის გაკეთების შესაძლებლობას გულისხმობს. ამ ყველაფრის საბოლოო შედეგი კი ჯანმრთელობის, ეკონომიკური, გარემოსდაცვითი, სოციალური და ეთიკური ფაქტორების გათვალისწინებით უვნებელი სურსათის მოხმარებას გულისხმობს.

გარდა ამისა, ახალი ტექნიკური რეგლამენტი არეგულირებს სურსათის რეკლამირებასა და დისტანციურ რეალიზაციას (ინტერნეტ-გაყიდვებს).

 

რას ამბობს ბიზნესსექტორი?

ბიზნეს ომბუდსმენის აპარატში აცხადებენ, რომ ბიზნესი მზად არის ახალ რეგულაციებს მოერგოს და ღიაა თანამშრომლობისთვის. ახალი ტექნიკური რეგლამენტით გათვალისწინებულმა ცვლილებებმა თავდაპირველად რამდენიმე პრობლემური საკითხი წამოწია წინა პლანზე.

 

განსაკუთრებით აქტუალური იყო უკვე დაბეჭდილი ეტიკეტების წარმოდგენილ სტანდარტებთან შეუსაბამობა, რაც ბიზნესსექტორს სერიოზულ ზარალს მიაყენებდა. მათ ასევე სჭირდებოდათ დრო, იმპორტიორებთან მოსალაპარაკებლად, რათა პროდუქცია ახალი რეგულაციის სრული დაცვით შემოსულიყო. ამ საკითხთან დაკავშირებით მწარმოებლებმა  და დისტრიბუტორებმა ბიზნეს ომბუდსმენს დახმარებისთვის მიმართეს, რის შემდეგად ის პროცესში ჩაერთო და საქართველოს მთავრობასა და გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს რეკომენდაციით მიმართა, ახალი ტექნიკური რეგლამენტის ამოქმედების ვადა 2019 წლის 1 სექტემბრამდე გაგრძელებულიყო.

 

 ქვეყნის ხელისუფლებამ მიმართვა ნაწილობრივ დააკმაყოფილა და რეგლამენტის ამოქმედების ვადა 6 თვით, 2019 წლის 1 მარტამდე გადაწია.

გადავადების მიუხედავად კონკრეტულ მუხლებთან დაკავშირებით არის კითხვები, რომლებიც, ბიზნესსექტორის აზრით, დაზუსტებასა და სტანდარტიზაციას საჭიროებს. მათ სურთ, ჰქონდეთ ცხადი წარმოდგენა, რას ითხოვს ბიზნესისგან რეგულაცია, რათა მათი პროდუქცია ახალ რეგლამენტთან ზუსტ შესაბამისობაში იყოს.

ამ ეტაპისთვის სურსათის ეროვნულ სააგენტოსა და ბიზნესსექტორს შორის დაზუსტებისა და სტანდარტიზაციის მიზნით შეხვედრები მთელი საქართველოს მასშტაბით გრძელდება. მხარეები განიხილავენ იმ მუხლებს, რომლებიც ბიზნესსექტორის წევრებს ორაზროვნად მიაჩნიათ.

 

მნიშვნელოვანია ის ფაქტიც, რომ 1 მარტიდან იქნება 6-თვიანი გარდამავალი პერიოდი, რომლის დროსაც ბიზნესსექტორი ძველი მარაგიდან დარჩენილი ეტიკეტების გამოყენებას შეძლებს. თავის მხრივ ბიზნეს ომბუდსმენის აპარატი მზად არის, განაგრძოს აქტიური მონაწილეობა მიმდინარე პროცესში, რათა ახალი ტექნიკური რეგლამენტი ბიზნესის დაჯარიმების ინსტრუმენტი არ გახდეს.

 

რა სანქციები ემუქრებათ ბიზნეს ოპერატორებს?

სურსათის/ცხოველის საკვების უვნებლობის, ვეტერინარიისა და მცენარეთა დაცვის კოდექსის 741-ე მუხლის პირველი და მეორე პუნქტების შესაბამისად, სურსათის ეტიკეტირების წესის დარღვევისთვის მცირე ბიზნესის სტატუსის მქონე ბიზნეს-ოპერატორი დაჯარიმდება 200 ლარით, სხვა ბიზნეს-ოპერატორი - 400 ლარით, ხოლო იგივე ქმედება, ჩადენილი განმეორებით 1 წლის განმავლობაში, 600- ლარიანი ჯარიმით დაისჯება.

 

გარდა ამისა, ამავე კანონის (741-ე მუხლის მე-3 და მე-4 პუნქტები) შესაბამისად, მომხმარებლისთვის სურსათის შესახებ ინფორმაციის მიწოდების წესის დარღვევისთვის მცირე ბიზნესის სტატუსის მქონე ბიზნეს-ოპერატორი დაჯარიმდება 200 ლარით, სხვა ბიზნეს-ოპერატორი - 400 ლარით, ხოლო იგივე ქმედება, ჩადენილი განმეორებით 1 წლის განმავლობაში - 600 ლარით.

 

რას ამბობენ მომხმარებლები?

ინფორმირებული არჩევანის გაკეთების შესაძლებლობას მომხმარებლები დადებითად აფასებენ. მოქალაქეთა უმრავლესობა მიიჩნევს, რომ აქვთ სრული უფლება იცოდნენ რას შეიცავს ესა თუ ის პროდუქტი, რამდენად შეესაბამება მისი შემადგენლობა მათი ჯანმრთელობის მდგომარეობას, როდის, სად და როგორ დამზადდა. უვნებელი სურსათის აუცილებლობაზე ექიმებიც განსაკუთრებულ აქცენტს აკეთებენ.

 

 

 

 

წყარო : wyaro
big_banner
არქივი