თურქეთის მთავარმა ადმინისტრაციულმა სასამართლომ – სახელმწიფო საბჭომ გააუქმა აია-სოფიას მუზეუმად გამოცხადების შესახებ 1934 წლის გადაწყვეტილება. ამის შესახებ თურქული სააგენტო „ანადოლუ“ იტყობინება.
ამგვარად, სახელმწიფო საბჭოს გადაწყვეტილება გზას უხსნის სტამბოლის მთავარი ღირსშესანიშნაობის მეჩეთად გადაკეთებას.
„სიენენ თურქის“ ინფორმაციით, აია-სოფიას გარშემო ჯებირები უკვე განათავსეს.
აია-სოფიას ტაძრის სტატუსის გადახედვისა და მისი მეჩეთად გადაკეთების ინიციატივით თურქეთის პრეზიდენტი რეჯეფ ტაიპ ერდოღანი არაერთხელ გამოსულა. 2019 წლის მარტში მან განაცხადა, რომ არჩევნების შემდეგ თურქეთის ხელისუფლება მუზეუმს მეჩეთად გამოაცხადებს.
აია-სოფიას სტატუსის შესაძლო ცვლილებას „იუნესკო“ გამოეხმაურა, რომლის მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლთა ნუსხაშიც აია-სოფია 1985 წლიდან არის შეყვანილი.
„იუნესკო“-ს განცხადებით, მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლთა ნუსხაში შემავალი ძეგლის სტატუსის ცვლილება თურქეთის ხელისუფლებამ ორგანიზაციას წინასწარ უნდა აცნობოს და საჭიროების შემთხვევაში ამ საკითხს „იუნესკო“-ს კულტურული მემკვიდრეობის კომიტეტი განიხილავს. ამასთან, გაერო-ს ორგანიზაციაში აღნიშნავენ, რომ დაუშვებელია ისეთი ცვლილება, რაც კულტურული ობიექტის გამორჩეულ უნივერსალურ ღირებულებაზე აისახება.
1500 წლის ისტორიის მქონე აია-სოფია ბიზანტიის იმპერიის მთავარი ქრისტიანული ტაძარი იყო. 1453 წელს ოსმალთა იმპერიის მიერ კონსტანტინოპოლის დაპყრობის შემდეგ, სულთანმა მეჰმედ მეორემ აია-სოფია მეჩეთად გადააკეთა. 1934 წელს თურქეთის რესპუბლიკის დამაარსებელმა ქემალ ათათურქმა მსოფლიოში ცნობილი ტაძარი მუზეუმად გამოაცხადა.
აია-სოფიას ტაძარი სტამბოლის მთავარი ღირსშესანიშნაობაა, რომელსაც ყოველწლიურად მილიონობით ტურისტი სტუმრობს.